บทคัดย่อ

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ มีวัตถุประสงค์ของการศึกษา  ๓ ประการ คือ (๑) เพื่อศึกษาเนื้อหาสาระของเนมิราชชาดก (๒) เพื่อศึกษาหลักอธิษฐานบารมีที่ปรากฏ ในเนมิราชชาดก และ (๓) เพื่อศึกษาหลักธรรมที่สนับสนุนกับอธิษฐานบารมีในเนมิราชชาดก  ผลการวิจัยพบว่า

                 เนื้อหาสาระของเนมิราชชาดก  พบว่า พระเนมิราช ผู้บำเพ็ญอธิษฐานบารมี (เนมิราชชาดก) พระราชาแห่งเมืองมิถิลา ทรงมีพระโอรสนามว่า เนมิกุมาร ผู้จะทรงสืบสมบัติในกรุงมิถิลาต่อไป พระเนมิกุมาร ทรงมีพระทัยฝักใฝ่ในการบำเพ็ญทานมาตั้งแต่ยังทรงพระเยาว์ ทรงรักษาศีลอุโบสถ อย่างเคร่งครัด เมื่อพระบิดาทอดพระเนตรเห็นเส้นพระเกศาหงอก ก็ทรงรำพึงว่า บัดนี้ถึงเวลาที่จะมอบราชสมบัติให้ แก่โอรสแล้ว พระองค์เองก็จะได้เสด็จออกบำเพ็ญเพียรในทางธรรมต่อไป จึงทรงมอบราชสมบัติเมือง มิถิลาให้แก่พระเนมิราชกุมาร ขึ้นครองเป็นพระเจ้าเนมิราช ส่วนพระองค์เองก็เสด็จออกบวช รักษาศีลตราบจนสวรรคต เมื่อพระเจ้าเนมิราชครองราชสมบัติ โปรดให้สร้างโรงทาน ริมประตูเมือง  ๔  แห่ง โรงทานกลางพระนคร  ๑ แห่ง ทรงบริจาคทานแก่ประชาชนอยู่เป็นนิตย์ ทรงรักษาศีล และสั่งสอนประชาชนของพระองค์ให้ตั้ง มั่นอยู่ในศีลในธรรม ครั้งนั้นปรากฏว่าประชาชนทั้งหลายล้วนแต่เป็นผู้มีศีลมีสัตย์ ไม่มีการเบียดเบียน ดังนั้นเนื้อหาในชาดก คือ การบำเพ็ญบารมีของพระโพธิสัตว์ ก่อนตรัสรู้เป็นพระพุทธเจ้า จนเมื่อสิ้นชีวิตลงก็ได้ไปบังเกิดในพรหมโลก 

หลักอธิษฐานของพระเนมิราชที่ปรากฏในเนมิราชชาดกพบว่า การบำเพ็ญอธิษฐานบารมีของพระโพธิสัตว์ เนมิราชชาดกก็เป็นหนึ่งในทศชาดก เมื่อได้ศึกษาเนื้อเรื่องในเนมิราชชาดก  อธิษฐานบารมี ได้จากที่พระองค์ทรงตั้งพระทัยอย่างแน่วแน่ในการบริจาคและรักษาศีลภาวนา การอธิษฐานบารมีจึงมีความสำคัญต่อการประพฤติพรหมจรรย์เป็นอย่างมาก

หลักธรรมที่สนับสนุนกับอธิษฐานบารมีในเนมิราชชาดก  พบว่าพระเจ้าเนมิราชทรงดำเนินตามหลักธรรม หลักธรรมที่สนับสนุนกับอธิษฐานบารมีในเนมิราชชาดก ได้แก่ บุญกิริยาวัตถุ ๓,  สัปปุริสธรรม ๗, ทศพิธราชธรรม  ๑๐, อิทธิบาท ๔, พรหมวิหาร  ๔, อธิฐานธรรม ๔ ที่พระเจ้าเนมิราชทรงกระทำมาอย่างต่อเนื่อง  ด้วยอาศัยคำอธิษฐานที่ปรารถนาเป็นพระพุทธเจ้าในภายภาคหน้า  ดังนั้นสังคมไทยจึงจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องศึกษาเรียนรู้ให้เข้าใจอย่างถ่องแท้  เพื่อให้เกิดการเข้าใจในพระพุทธศาสนาอันจะทำให้ตนเองบรรลุธรรมขั้นสูงต่อไป

ดาวน์โหลด