การศึกษาปรากฏการณ์ในสังคมไทยกับความฝันของพระเจ้าปเสนทิโกศล มีวัตถุประสงค์ ๓ ประการ คือ  ๑)  เพื่อศึกษาความฝันในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท   ๒)  เพื่อศึกษาความฝันของพระเจ้าปเสนทิโกศลที่ปรากฏในมหาสุบินชาดก  และ  ๓)  เพื่อศึกษาปรากฏการณ์ในสังคมไทยกับความฝันของพระเจ้าปเสนทิโกศล การวิจัยครั้งนี้เป็นการศึกษาวิจัยเชิงคุณภาพ ผลของการศึกษามีดังต่อไปนี้

๑. ความฝันส่งผลกระทบต่อจิตใจของมนุษย์  จึงอยู่ในความสนใจ ใคร่รู้มาเป็นเวลานับพันปีแม้นักวิทยาการปัจจุบันจะมีเครื่องมือสมัยใหม่ทดลองเกี่ยวกับความฝันแต่ก็ยังไม่อาจหาข้อสรุปเรื่องของความฝันได้อย่างสมบูรณ์  ทางตะวันตกกล่าวถึงความฝัน ว่าเป็นการแสดงออกของจิตใต้สำนึกของผู้ฝัน ซึ่งในความเป็นจริงไม่สามารถกระทำหรือได้รับการตอบสนองได้จึงถูกเก็บกดเอาไว้ในส่วนของจิตใต้สำนึก และจะถูกแย้มพรายออกมาในยามหลับและยังเป็นการชดเชยจิตใจ ของการเติมเต็มบางส่วนที่ขาดหายไปในชีวิตประจำวันของผู้ฝันให้เกิดความสมดุลทางจิตใจ ในทัศนะของพระพุทธศาสนานั้น ความฝันเกิดจาก(๑) เพราะธาตุกำเริบ (๒) เพราะอารมณ์ที่เคยประสบ (๓) เพราะเทวดาสังหรณ์ (๔) เพราะบุพพนิมิต  ความฝันจึงปรากฎแก่ปุถุชน  ๔ ประเภท และอริยบุคคลเบื้องต่ำ  ๓ ประเภท เพราะยังมีสัญญาวิปลาส ยังไม่สิ้นอาสวะกิเลสนั่นเอง.

๒. ความฝันของพระเจ้าปเสนทิโกศล มีปรากฏในอรรถกถามหาสุบินชาดกว่า พระเจ้าปเสนทิโกศลฝันเห็นโคจ่าฝูง  เห็นต้นไม้  เห็นแม่โค  เห็นโคตัวผู้  เห็นม้า  เห็นถาดทอง  เห็นสุนัขจิ้งจอก  เห็นหม้อน้ำ  เห็นสระโบกขรณี  เห็นข้าวหุงไม่สุก  เห็นไม้จันทร์  เห็นน้ำเต้าจมน้ำ  เห็นหินลอยน้ำ  เห็นกบกินงูเห่า  เห็นหงษ์ทองแวดล้อมอีกา  และฝันเห็นเสือเหลืองสะดุ้งกลัวแพะ ความฝันเหล่านี้ได้มีการตีความโดยพระอรรถกถาจารย์ว่าผลของพระสุบินของพระเจ้าปเสนทิโกศล ยังไม่เกิดในรัชสมัยของพระองค์และในสมัยพระชนม์ชีพของพระพุทธเจ้า แต่จะเกิดในสมัยที่ผู้ปกครองไม่ตั้งอยู่ในธรรม ข้าราชการ สมณพราหมณ์ และคนทั้งหลายพากันทอดทิ้งธรรม ประพฤติทุจริตผิดศีลธรรม

๓. ความสอดคล้องของความฝันของพระเจ้าปเสนทิโกศลกับปรากฏการณ์ในสังคมไทย   มี๔ ด้าน คือ ด้านสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติ   ด้านการเมือง สังคม เศรษฐกิจ   ด้านพุทธบริษัท และด้านจริยธรรมส่วนบุคคล ความสอดคล้องนี้จะช่วยให้คนในสังคมไม่ตกอยู่ในความประมาท เพื่อป้องกันและแก้ไขความเสื่อมมิให้เกิดขึ้นหรือใช้เวลานานที่จะเกิด

Download